Türkiye’de üretilen iki elmadan birinin Niğde’den geldiğini söylesek ya da her üç patatesten birinin burada yetiştirildiğini anlatsak, belki Niğde geziniz sırasında sık sık karşılaşacağınız patates tarlalarının veya sıra sıra elma bahçelerinin önemini daha iyi kavrayabilirsiniz. Evet, Niğde bir tarım kenti gibi görünüyor, ancak kapılarını turizme açmaya o kadar uygun ki. Ne de olsa yıllar boyu Kapadokya’da önemli bir merkez olarak varlığını sürdürmüş.

Bugün Kapadokya’da diğer merkezlerin bir hayli öne çıkmış olması Niğde’yi biraz gölgede bırakmış gibi görünüyor. Bizce bu durum kısmen bir avantaj da yaratıyor; çünkü bilinmeyen Kapadokya’yı tanımak isteyenler için Niğde’nin adeta bir hazine olduğunu söyleyebiliriz.

Kale ve Saat Kulesi
Şehir merkezinde, Alaaddin Tepesi üzerinde bulunan kale, eski Niğde şehrini tamamen çevreliyordu. Günümüzde sadece birkaç burcu görülebilmektedir. Kalenin bugün görülen kısımları Osmanlı döneminden, 15.yy’dan kalmadır. Kalenin burçlarından biri üzerine sonradan yapılmış olan saat kulesi ise adeta Niğde’nin sembolü gibidir. Saat kulesinin Sultan II. Abdülhamid döneminde valilere gönderilen ferman sonrası 1902 yılında yapıldığı bilinmektedir.

Alaaddin Camisi
Selçuklu dönemi eseridir. 1223 yılında Alaaddin Tepesi üzerinde yapılmıştır.

Sungur Bey Camisi ve Türbesi
İlhanlılar döneminde 1335 yılında yapılmıştır. Camiyi yaptıran Niğde Valisi Seyfettin Sungur Ağa’dır.

Bedesten
Sungur Bey Camisi’nin bitişiğinde bulunan Bedesten (çarşı), Osmanlı döneminde 16.yy’da Sokullu Mehmet Paşa tarafından yaptırılmıştır.

Akmedrese
Karamanoğulları döneminde 1409’da Alaaddin Ali Bey tarafından yaptırılmıştır. Genel olarak sade bir tarzı olan medresenin giriş kapısı gerçekten etkileyicidir.

Hüdavend Hatun Türbesi
Selçuklu döneminin gözde eserlerinden biri olan türbe 1312 yılında 4. Rüknettin Kılıçaslan’ın kızı Hüdavend Hatun tarafından yaptırılmıştır.

Gündoğdu Türbesi
Hüdavend Hatun Türbesi’nin hemen yanında 1344 tarihinde İlhanlılar döneminde yapılmış bir türbedir.

Niğde Müzesi
2001 yılından itibaren yeni binasında ve modern tasarımıyla eserlerini bize sunmaya çalışan Niğde Müzesi’nin Kapadokya’daki müzeler içinde en etkileyici olanlarından birisi olduğunu söyleyebiliriz.

Yeşilburç Köyü Kilisesi
Bu köy 1924 mübadelesi ile yer değiştirmiş insanların yaşadığı merkezlerimizden biridir. Buradaki kilise ve kilisenin Karamanlıca yazıtı görülmeye değerdir.

Gümüşler Manastırı
Döneminde önemli bir dini merkez olduğu anlaşılan manastır, Niğde ilinin 9 km kadar kuzeydoğusunda Gümüşler beldesinde bulunmaktadır. Gümüşler Manastırı, Turizm Bakanlığı tarafından ülkemizde inanç turizmi kapsamına alınmış sayılı eserler arasında yer almaktadır.

Tamamen kaya içine oyularak hazırlanmış olan manastırın yapımının 8 ve 12. yy’lar arasında devam ettiği tahmin edilmekle birlikte yapı genel olarak 10.yy’a tarihlenmektedir.

Andaval Kitabesi
Niğde’nin 13 km kuzeydoğusunda yer alan Aktaş beldesinde, Andaval (Andabalis) Kilisesi’nde bulunmuş bir Hitit kitabesidir. Niğde adının ‘Nahita’ olarak ilk geçtiği kitabe olması ve Nahita kralı Saruvanas adının bu kitabede bulunması bakımından anlamlıdır.

Kuşkayası Mezarlığı
Niğde’nin 37 km kadar kuzeydoğusunda Karatlı beldesinde bulunmaktadır. Burada Kuşkayası Mezarlığı adı ile bilinen Roma dönemine ait 15 kaya mezarı bulunmaktadır.

Konaklı Yeraltı Şehri
Daha önceki adı Misti olan beldede yeraltı şehri ve eski kilise görülebilir. Kilisenin Karamanlıca olan yazıtında 1844 yılında yapıldığı yazmaktadır.

Göbeklidağ Tümülüsü
Niğde-Adana yolunun yaklaşık 15. km’sinden sağa, yaklaşık 2 km girildiğinde Sazlıca beldesine ulaşılmaktadır. Belde yakınında yüksekliği 40 m kadar olan Roma dönemine ait bir tümülüs bulunmaktadır.

Altunhisar
Yeşilyurt Kilisesi
Altunhisar ilçe merkezinden 1 km uzaklıkta eski adı Asmaz olan Yeşilyurt beldesi bulunmaktadır. Belde içinde, Bizans dönemine ait bir kilise kalıntısı, ‘rahibeler evi’ olarak adlandırılan freskleri son yıllarda yok edilmiş bir yapı, çeşitli kaya içi mekanlar ve mezarlık alanında eski bir İslami türbe yer almaktadır.

Keçi Kalesi
Hasan Dağı eteklerinde bir tepe üzerine, Helenistik dönemde yapılmış olan kalenin, Bizans döneminde onarılarak kullanıldığı bilinmektedir.

Bor
Köşk Höyük
Bor’dan Kemerhisar yoluna devam edildiğinde, yol kenarında sol tarafta Roma Havuzu ve üzerindeki tepede bulunan Köşk Höyük yakınından geçilmektedir. Anaerkil bir düzene sahip yerleşik yapı burada dikkat çekicidir. Kazılarda elde edilen buluntular arasında ana tanrıça heykelleri ve kabartmalı vazolar önemli bir yere sahiptir.

Roma Havuzu
Bahçeli beldesinde Köşk Höyük’ün hemen bitişiğinde bulunan Roma Havuzu, ‘Köşkpınar’ adı verilen eski ve güçlü bir su kaynağının kenarına yapılmıştır. Roma döneminde yapılmış olan havuz, 21x62 m boyutlarında ve 2.5 m derinliğindedir.

Tyana Antik Kenti
Antik kent Niğde’nin 20 km kadar güneybatısında yer alan Kemerhisar beldesi sınırları içinde bulunmaktadır. Tyana Antik kenti, Hititliler döneminden itibaren önemli bir şehir olma konumunu Helenistik, Roma ve Bizans döneminde de korumuştur. Bunu Anadolu’da ana yolların üzerinde olmasına borçludur. Bizans dönemi kentin en parlak dönemlerinden biridir. Tyana adı kente bu dönemde verilmiştir. Bölgede Hıristiyanlığın gelişmesine paralel olarak Tyana, bölgenin önemli dini merkezlerinden biri haline gelmiştir.

Pınarbaşı Höyüğü
Bor ilçesinin batısında, Bor-Altınhisar yolu üzerindedir. Bor ilçesine 3 km uzaklıkta bulunmaktadır. Pınarbaşı Höyüğü’nün Neolitik Çağ’dan itibaren, Kalkolitik, Eski Tunç ve Demir Çağlarında iskan edildiği anlaşılmıştır.

Keşlik Steli
Bor ilçesinin Keşlik Köyü’nde bulunmuştur. Geç Hitit şehir devletlerinden Tabal Krallığı dönemine aittir. Bu anıtın Tuvanuva kralı Varpalavas adına dikilmiş olabileceği tahmin edilmektedir.

Gökbez Kaya Anıtı (Teşup Kaya Anıtı)
Bor ilçesinin Gökbez Köyü’nde bulunmuştur. Geç Hitit şehir devletlerinden Tabal Krallığı dönemine aittir. Bazalt taş üzerine yapılmış kabartmada Hitit fırtına tanrısı Teşup gösterilmektedir.

Bor Steli
Bor çevresinde bulunmuş olan bazalttan yapılmış bu stelde, Tuvanuva kralı Varpalavas tek başına görülmektedir.

Çamardı
1948’de ilçe olan Çamardı, 1600 m rakımda bulunmaktadır. Niğde merkeze 50 km uzaklıkta yer alan ilçe, ülkemizde özellikle dağcıların çok iyi bildikleri bir merkez.

Göltepe-Kestel Höyüğü
Çamardı İlçesi Celaller Köyü yakınındadır. 1990 yılından bu yana sürdürülen kazılar sırasında, Eski Tunç Çağı’na ait kalıntıların bulunduğu höyükte eski bir kalay madeninin ortaya çıkartılması, Asurlu tüccarlardan önce de Anadolu’da kalayın bilindiği ve kullanıldığını göstermesi açısından önemli bir bulgudur.

Kavlaktepe Yeraltı Şehri
Niğde-Çamardı yolu üzerinde 1720 m rakımlı Kavlaktepe geçidine gelmeden az önce soldan ayrılan yol ile Kavlaktepe Köyü’ne ulaşılmaktadır. Bizans döneminde yapıldığı sanılan yeraltı şehri fazla büyük değildir. 1990 yılında turizme açılmıştır.

Aladağlar
Aladağlar ülkemizde doğa sporcularının tırmanış ve trekking merkezlerinden en gözde olanıdır. Doğa sporcularının yanı sıra, birbirinden güzel küçük gölleri, buzulları, kendine özgü fauna ve florası ile bilim insanlarının ve fotografçıların da ilgisini çekmektedir. Aladağlar aynı zamanda önemli kuş gözlem bölgelerimizdendir.

Çiftlik
Göllüdağ Hitit Şehri
Volkanik bir dağ olan 2172 m yükseklikteki Göllüdağ’ın tepesinde küçük bir krater gölünün yanı sıra, Geç Hitit Şehir Devletleri dönemine ait bir kent kalıntısı yer almaktadır.

Nar Gölü
Suyu kükürtlü olduğundan ‘Acıgöl’ olarak adlandırılan Nar Gölü, Niğde’nin Çiftlik ilçesine bağlı Narköy’e oldukça yakındır. Derinkuyu-Güzelyurt yolunun yaklaşık 30. km’sinde soldan ayrılan 2 km’lik ayrımdan girilerek göle ulaşılmaktadır.

Ulukışla
Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı
Osmanlı Devleti döneminde, Sadrazam Mehmet Paşa 1603-1622 yılları arasındaki sadrazamlığı sırasında Ulukışla ilçesine bir kervansaray yaptırmıştır.

Porsuk Höyük
Darboğaz beldesine giden yol üzerinde bulunan Porsuk Höyüğü’nde 1968’den itibaren Prof. Dr. Olivier Pelon denetiminde Fransız kazı ekibi çalışmalar sürdürmektedir

Bolkar (Bulgar) Madeni Hitit Yazıtı
Kayanın üzeri düzeltilerek kabaca 1.5x1.5 m bir alana yazılmış olan yazıt, Geç Hitit Şehir Devletleri’nden Tabal Krallığı dönemine aittir.

Çiftehan Kaplıcaları
Niğde merkeze 80 km uzaklıkta yer alan Çiftehan’da bulunan kaplıcaya ulaşabilmek için Niğde-Adana yolu takip edilmelidir.

Bolkar Dağları
Bolkar Dağları’na Ulukışla-Pozantı karayolunu takip ederek gidebilirsiniz. Bolkar Dağları’na gelen ziyaretçiler genellikle kamp alanı olarak Karagöl çevresini kullanmaktadırlar. Bolkar Dağları’nda 3000 m’nin üzerinde 20 kadar zirve bulunmaktadır. Bu zirvelere yapılacak çıkışlar teknik deneyim gerektirmektedir. Deneyimli rehberler eşliğinde yapılması önerilir.

Not: Bu yazı “Kapadokya Yaşam ve Gezi Rehberi - 2009” kitabından özetlenerek yayınlanmıştır. Kitabın telif hakları ile korunmaktadır. Hiçbir şekilde kopyalanamaz.
www.cappadociaexplorer.com