Avanoslu doktor, yazar, senarist ve oyuncu Ercan Kesal, yeni kitabı “Cin Aynası”nda Avanos’u anlatmaya devam ediyor. İletişim Yayınları’ndan çıkan 292 sayfalık Cin Aynası, Ercan Kesal’in bazıları daha önce okurla buluşmuş yazılarının derlenmesinden oluşuyor. Kitabının “Girizgâh”ında “Galeano'dan ilham alırsam; birlikte kurtulmak için ve yeniden buluşabilmeyi ümit ettiğim için yazıyorum. Kederlerimi, iç sıkıntılarımı ve başkalarında da fark ettiğim acıları anlatmak için yazıyorum. Kendime acı vereni açıklamak, içimde büyüyen sevinci ve coşkuyu da hemen paylaşmak için yazıyorum.” diyen Kesal’in 2013 yılında yayımlanan “Peri Gazozu” isimli kitabı da Avanos’tan izler taşıyordu.

“Cin Aynası”nda, “Peri Gazozu” kitabının izinde, insan halleri üzerine okuruyla sohbet eden yazar, “kendi kendimizle derdimizin” sır katipliğini yapıyor. Kitap şu yazılardan oluşuyor:

Girizgâh

VAR GİT ÖLÜM

Beni Öldürdüler Kardeşim

Ahlâk Utanmayı Bilmektir

Ayazmanın Yılanı

Çocuk Faşizmi Yanağında Tanır!

Çocuklara Kıymayın Efendiler

İyi Süt, Kötü Süt Kalplerimiz Mezar Yeri

KuÅŸak

Dünyanın Sonu

Linç

Ne Düşürür Ateşimizi?

Roboski’nin Katırları, Şahitlerimiz

Sustuğumuz Yerden Kanıyoruz

Tanık

Yalnız Kuşun Yazgısı

Ölümüne Seversen Ölürsün

PROMETHEUSÂ’TAN BUGÃœNE

Genç Ölmek

Dersimiz Faşizm, Günlerden Gezi

Kesmik BuÄŸday

Evet, Ne Çıkar Siz Bizi Anlamasanız da?

Ölüm Ölür, Biz Ölmeyiz

ANALARDIR ADAM EDEN ADAMI

Anne, Kalk Eve Gidelim

Bize Nasip Değil, Ecelnen Ölmek

Biri Konuşunca Aydınlık Oluyor

Camekândaki Çocuklar

Analardır Adam Eden Adamı

Yollara Atılan Taşlar Bahane

IÅžIKLA KARANLIK ARASINDA

Cama Çarpan Kuş

Devrim Ä°nat Etmektir

İvo Andriç, Babam, Emir Kusturica, Natalie Portman, Binoche ve Sinema

Duende 

Eski Bir Gazetecinin Evrak-ı Metrukesi

Hayatı Haiku Gibi Yaşayanlar

Köyde Sucuk Salgını

Bir FotoÄŸrafın Kerameti 

İnanç Bir Deli Çay ki Yeşertir Bir Gün Çölü

İnsanın Kaynağı Kendi Ruhudur

Rüyana Sahip Çık, Çalmasınlar

Pasolini ve Hasan Hüseyin Abi

Yaşar Kemal’i Nasıl Bilirdiniz?

Soma Treni

ARTÄ°STLÄ°K YAPMAYAN ARTÄ°STTÄ°R

Çeko, Ciguli ve Cannes

İyi Filmler Dünyayı Değiştirir

Kurmaca ve Gerçek

Neyin Filmi Çekilir ya da Niye Film Çekilir?

Artistlik Yapmayan Artisttir

NOTLAR

Cin Aynası’nın “Girizgâh”ı ise şöyle:

Bazen, intiharın eşiğindeki birini dikkatle dinleyip ona yol gösterirsin, ki bu hekimlik sanatıdır; bazen başka bir hayatın mümkün olduğu rüyasını yaşadığın bir meydanı terk etmezsin, ki bu direnme sanatıdır; bazen de geçip giden bir zaman parçasını kamerayla mühürleyip kaydedersin, ki bu da herhalde sinema sanatıdır.

Hepsi, “yaşama sanatının” parçası, tamamlayanı ve ona dairdir.

Aslolan hayattır!

Sinema, edebiyat ya da tüm yaratıcı sanat dalları, kişinin kendini gerçekleştirmesinden başka bir meseleye hizmet etmez. Her seferinde, cevabını nihayet (!) bulduğumuzu zannettiğimiz varoluşsal sorularımızın bitmek bilmeyen arayışlarıdır hepsi de. Ün, şan, şöhret, para, ölümsüzlük, itibar gibi kavramların en baştan “çöp” olduğunu söylememe gerek yok zannederim.

Kendimizle olan derdimiz önemlidir ama. Filmler ya da kitaplar dünyayı değiştirmiyor çünkü, filmi seyrettikten, kitabı okuduktan sonra duyguları harekete geçerek dönüşen insanlar değiştirebiliyor. Bu yüzden “kendimizi değiştirmeden dünyayı değiştiremeyiz” ve bu yüzden “ne söylediğimiz” kadar önemli olan bir başka husus da “nasıl söylediğimiz”dir.

Hekimlik için olmazsa olmaz kurallardan birincisi hastanın “sır kâtibi” olmaktır. Yazar ya da hekim kimliğimle yaptığım iş, sır kâtibi olarak biriktirdiklerimi, sırra iman ederek ve onların arzuhalcisi olduğumu bilerek, yeniden yazmak olmuştur.

Yazarlık, arzuhalcilik midir o zaman?

Arzuhalciye derdini anlatan köylü, az önce anlattıklarını bir de arzuhalcinin ağzından dinler, bakalım olmuş mu diye.

Lafın ortasında dizlerine vurup ağlamaya başlar köylü: “Vay benim başıma neler gelmiş de görenim, bilenim yok!”

Yaşar Kemal’in mesleğe adımını attığı ilk işin “arzuhalcilik” olduğunu biliyorsunuz. Aslında ölünceye kadar aynı işi yapmış da diyebiliriz. İnce Memed, eşkıya olmaya mecbur edilmiş yetim Memed’in arzuhalidir.

Sinop Cezaevi’ne girdiğinde on dokuz yaşında ilkokul terk bir delikanlı olan Kerim Korcan’ın on yıl boyunca cezaevinde yaptığı işlerden birisi de mahkûmların dilekçelerini yazmak olmuştur. İşte bu yüzden Tatar Ramazan, mazlumun yanında duran, cezaevi idaresine, koğuş ağalarına, uyuşturucuya karşı çıkan, kendi deyimiyle “bu oyunu bozmak” isteyen Arap’ın arzuhalidir.

Niye yazıyorum?

“Kimsenin birbirine acımadığı, birinin ötekine yardım etmeyi aklından dahi geçirmediği soğuk ve umutsuz bir dünyada” yaşıyoruz. Yalnızlıktan korktuğumuz ama sürekli yalnız kalmaya çalıştığımız, yalnızlığımızın yetmediği ve bitmediği bir çağdayız.

Ama, kendimizi ve birbirimizi tanımaya gayret etmekten başka çıkar yolumuz da yok.

Galeano’dan ilham alırsam, “birlikte kurtulmayı ve yeniden buluşabilmeyi ümit ettiğim” için yazıyorum. Kederlerimi, iç sıkıntılarımı ve başkalarında da fark ettiğim acıları anlatmak için yazıyorum. Kendime acı vereni açıklamak, içimde büyüyen sevinci ve coşkuyu da hemen paylaşmak için yazıyorum.

Sokaktan duyduğum cümleleri “cesaret ve kehanetle bezeyip yeniden asıl sahiplerine gönderdiğimde” onlardan gelecek işaretin merakıyla yazıyorum.

Yazdıklarımın kaynağı nedir?

Bütün yazdıklarımın kaynağı deneyimlerimden başkası değildir.

Asıl soru, bunlarla nasıl bir ilişki kurduğum. Eğilip her seferinde baktığım uçurum, içimdeki “derin karanlık”tan başka bir şey değil. Bu yüzden ne yaparsam yapayım, her şey, belleğime yer etmiş karmakarışık bir malzemenin yeniden düzenlenip üretilmiş bir tezahürüdür. Yaşadıklarım, gördüklerim, duyduklarım ve okuduklarımdan bende kalanları “yeniden icat ederek” yazıyorum.

Geçmişe duyduğum özlemle mi yazıyorum? Eskiye, çocukluğuma, ilk gençliğime, kasabama duyduğum bir hasret mi bu? Hiçbir zaman yeniden var olmayacağını ve tekrarlanamayacağını iyi bildiğim bir masumiyet duygusu mu aradığım?