National Geographic Society için G. Eric Matson ile John David Whiting tarafından 1935 yılının ekim ve kasım aylarında Kapadokya'da çekilmiş fotoğrafları bölgenin eski fotoğraflarıyla ilgiliyseniz mutlaka görmüşsünüzdür. Çoğunlukla kaynak belirtmeden ya da nadiren Matson ve Whiting adlarıyla paylaşılan fotoğraflara emek veren bir üçüncü kişinin, Edith Yantiss Matson'un ismi hiç geçmez. Öyleyse buyrun işin aslını öğrenmeye...

G. Eric Matson ve John D. Whiting, Kudüs'teki Amerikan Kolonisi'nin (1881-1934) üyeleriydi. Amerikan Kolonisi, Amerika Birleşik Devletleri ile İsveç'ten göç ederek Kudüs'e yerleşenlerin oluşturduğu bağımsız bir Hıristiyan mezhebiydi. Yaklaşık 100 üyesi bulunan koloni üyeleri, İsa Mesih'in milenyumda ikinci kez geleceğine inanıyor ve başlangıçta komünal bir hayat yaşıyorlardı. Din ve milliyet ayrımı gözetmeksizin Kudüs halkına hizmet veren koloni üyeleri, özellikle fakirleri destekliyor, hastalara bakıyor, okul ve aşevleri kuruyor, hayırseverlikle kurtuluşlarını sağlamayı umuyorlardı. Koloniyi yaşatmak ve hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla çeşitli işler yapan üyeler, 1900'lü yılların başından itibaren turizm ticareti de yapmaya başladılar. Gezginler için pansiyon işletmeciliği (bu pansiyon günümüzde Amerikan Kolonisi Oteli olarak varlığını sürdürüyor), hediyelik eşya üretimi ve fotoğraf çekip satmak bu ticaretin kapsamındaydı. Koloni fotoğrafçılarının, 1898 yılında Alman Kayzeri ve Prusya Kralı II. Wilhelm ile eşinin Kudüs'e yaptıkları ziyaret sırasında çektikleri fotoğraflara gösterilen ilgi ve satıştan elde edilen gelir fotoğraf çalışmalarının artmasındaki en önemli ateşleyici olmuştu.

G. Eric Matson (1888-1977), 1896 yılında İsveç'ten ailesiyle birlikte koloniye gelenler arasındadır. Çocuk yaşta fotoğraf departmanına ait karanlık odada çıraklığa başlar. Daha sonra fotoğraf çekmeye de başlayan Eric, 1924 yılında karanlık odanın bir diğer çalışanı olan Edith Yantiss (1889-1966) ile evlenir. Fotoğrafları yağlı boya ile renklendirme, 3D resimler oluşturmak için teknik fotoğraf çalışmaları yapmak, kızılötesi fotoğrafçılık ve hava fotoğrafları gibi yenilikçi tekniklerde başarılı çalışmalara birlikte imza atarlar.

Eric ve Edith, koloninin 1934'de dağılmasının ardından fotoÄŸraf bölümünü devralarak "Matson FotoÄŸraf Servisi" adı altında, günümüzde Ãœrdün, Lübnan, Suriye, Irak, Ä°srail, Filistin ve Türkiye toprakları olan alanda fotoÄŸraf çalışmalarını sürdürürler. Matsonlar, 1946 yılında Arap-Yahudi çatışmasının keskinleÅŸmesi üzerine bölgeyi son kez fotoÄŸraflayarak ABD'ye göçerler. Birlikte kurup yürüttükleri Matson FotoÄŸraf Servisi ise, 1950'lerin sonlarına kadar bölgede fotoÄŸrafçı çalıştırarak hizmet vermeye devam eder. Eric, eÅŸi Edith'in 1966 yılındaki ölümünün ardından 22.000'den fazla negatifi Library of Congress'e bağışlar; ancak ölünceye dek çalışmayı sürdürür. G. Eric Matson & Edith Matson FotoÄŸraf Koleksiyonu adıyla Library of Congress'de paylaşıma açılmış olan 27 Kapadokya  fotoÄŸrafı bulunuyor.

Kapadokya | Cappadocia | Göreme | Ürgüp | Ortahisar | Avanos | Zelve | Kayseri | Talas | İncesu

G. Eric Matson | Edith Yantiss Matson | Amerikan Kolonisi | FotoÄŸraf | Koleksiyon