Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından tespit edilen 2011 yılı “Adrese Dayalı Nüfus Sayımı” sonuçlarına göre nüfusu 2 binin altında olan belediyelerin kapanması, 13 ilde büyükşehir belediyesi ile 26 ilçe kurulması ve 14 büyükşehir belediyesinin sınırlarının değiştirilmesine ilişkin tasarı Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün onayından sonra 06 Aralık 2012 Perşembe günkü ve 28489 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yasalaştı. Yasaya göre, nüfusu 2 binin altında olan belediyelerin tüzel kişilikleri ilk mahalli idareler genel seçiminden geçerli olmak üzere kaldırılacak ve bu belediyeler köye dönüştürülecek. Bu kapsamda, Kapadokya bölgesindeki Nevşehir’de 21, Aksaray’da 25, Niğde’de ise 23 belediye kapanacak.

Aynı yasayla, Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van belediyeleri de büyükşehir  belediyesi yapıldı. Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin, Sakarya ve Samsun büyükşehir belediyelerinin sınırları ise il mülki sınırları olarak belirlendi.

Tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelerle ilgili bazı maddeler şöyle:

1) Tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları il özel idaresine devredilecek. Hazinenin özel mülkiyetindeki veya devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan Maliye Bakanlığı’nca, bu maddeyle tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelere tahsis edilmiş olanlar, komisyon kararıyla, ihtiyaçlarına göre ilgili il özel idarelerine veya köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş sayılacak. Ancak, köye dönüştürülen belediyelerin ihtiyaç duyulan taşınmazları ile araç ve gereçleri komisyon kararıyla ilgili köy tüzel kişiliğine bırakılacak. Mahkemelerde süren davaları ile belediye olarak faaliyet gösterdiği döneme ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatap, ilgili il özel idaresi olarak belirlendi.

 

2) Bu yerleşim yerleri için 5779 sayılı Kanun uyarınca verilen paylar, tüzel kişiliğin kalktığı yıl için İçişleri Bakanlığı’nca İlbank A.Ş.’ye bildirilen nüfus esas alınmak suretiyle beş yıl süreyle ilgili il özel idarelerine gönderilecek.

 

3) Köye dönüştürülen belediyelerin kanunlarla yapılandırılan borçları ile kamu kurumlarına ve İlbank A.Ş.’ye olan borçları, bu belediyelerin tüzel kişiliklerinin fiilen sona erdiği tarihi takip eden yıldan itibaren İlbank A.Ş. tarafından ilgili il özel idaresi tahakkukundan üçüncü fıkrada öngörülen miktarı geçmeyecek taksitler hâlinde ödenecek.

 

4) Köye dönüştürülen belediyeler, 30/6/2013 tarihine kadar 5393 sayılı Kanunun 8 inci maddesindeki usule bağlı olmaksızın, belediye meclisinin kararı ile ortak sınırı olan ve bu yasayla tüzel kişiliği sona ermeyen belediyeye mahalle olarak katılma talebinde bulunabilecek. Katılma işleminin gerçekleşebilmesi için katılacak belediye ile dahil olunmak istenen belediyenin sınırları arasında başka bir belediye veya köy bulunmaması gerekiyor. Ayrıca, bu belediyelerin meskûn sahaları arasındaki uzaklığın on kilometreyi geçmemesi şartı aranıyor. Katılım işleminin gerçekleşebilmesi için dahil olunmak istenen belediyenin meclisinin olumlu karar alması gerekiyor. Bu listede yer almakla birlikte, bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar 5393 sayılı Kanunun 8. maddesine uygun olarak birleşme veya katılma yoluyla nüfusunu 2 binin üzerine çıkaran belediyelerin tüzel kişilikleri korunacak.

 

5) Bir başka belediyeye katılmak suretiyle tüzel kişilikleri sona eren belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları bağlandığı belediyeye devredilecek. Bu belediyelerin mahkemelerde süren davaları ile yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda muhatap, katıldığı belediye olacak.

 

6) Bu belediyelerin, personelini, taşınır ve taşınmazları ile kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçlarını il özel idaresine veya katılacakları belediyeye, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde bildirmeleri gerekiyor. Bu belediyelerin taşınmazlarının tahsisi ve kiralanması, iş ve toplu iş sözleşmesinin yapılması, yeni nazım ve uygulama imar planının yapılması, her türlü imar uygulaması (inşaat ruhsatı hariç), iş makineleri ve diğer taşıtların satışı ile borçlanmaları il özel idaresinin veya katılacakları belediyenin onayına bağlı olacak. Bu maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediyelerin taşınmazlarının satışı ile vadesi tüzel kişiliğin sona ereceği tarihi aşan borçlanmaları İçişleri Bakanlığı’nın onayına tabi olacak.

 

7) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı yapılmış memur alımları hariç olmak kaydıyla, bu madde kapsamına giren belediyeler tarafından nakil yoluyla atanacaklar da dâhil olmak üzere hiçbir şekilde yeni personel alımı yapılamayacak ve bu belediyeler tarafından aynı tarihten itibaren tüzel kişiliğinin sona erdiği tarihi geçecek şekilde veya mevcut hizmet alımlarının kapsamını ve personel sayısını genişletecek şekilde hizmet alımı sözleşmesi düzenlenemeyecek. İl özel idaresi veya belediyelere devredilen personelden ihtiyaç fazlası olanlarsa kamu kurumlarına devredilecek.