Orta Anadolu’nun ve Kapadokya’nın en eski köy yerleÅŸmesi olan Aşıklı Höyük’te, Klasik Keyifler Oda MüziÄŸi Konserleri kapsamında La Mer Yaylı Dörtlüsü tarafından 28 Temmuz 2011 PerÅŸembe günü saat 21:00’de bir konser verilecek. Konser, Neolitik Dönem yaÅŸam biçiminin canlandırılması hedefiyle höyük giriÅŸine yeniden inÅŸa edilen kerpiç binaların bulunduÄŸu “Tarihöncesi Aşıklı Köyü”nde gerçekleÅŸtirilecek. Klasik Keyifler’in Kapadokya’da NevÅŸehir bölgesi dışında düzenleyeceÄŸi ilk konser olma özelliÄŸi taşıyan etkinlik, bölgenin zengin tarihine sanatsal bir vurgu yapacak. M.Ö. 10 bin yıl öncesine giden Aşıklı Höyük, aynı zamanda bölgede ilk tarımın, ilk cerrahi müdahalenin ve ilk madenciliÄŸin yapıldığı yer olarak da biliniyor.
Aşıklı Höyük
Aşıklı Höyük, Aksaray il merkezinin 25 km kadar güneydoğusunda, Ihlara-Güzelyurt karayolundan 1 km içeride yer alıyor. Avcı-toplayıcı ve göçer toplulukların ilk kez uzun süreli ve kalıcı olarak yerleşip üretime geçtikleri bir köy yerleşmesi Aşıklı, günümüzden 10.000 yıl öncesine (M.Ö. 8300-7500 arası) tarihleniyor.
1989-2003 tarihleri arasında Ä°stanbul Ãœniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı’ndan Ufuk Esin ve Nur Balkan Atlı tarafından kazılan Aşıklı Höyük’te 2007 yılından itibaren tekrar baÅŸlatılan çalışmalar, aynı üniversiteden Mihriban ÖzbaÅŸaran tarafından yürütülüyor. Yeni projenin amaçları arasında, topluluÄŸun Aşıklı’daki en eski yerleÅŸmesini ve yaÅŸam biçimini araÅŸtırmak bulunuyor. Kazı çalışmalarının yanı sıra yürütülmekte olan projeler ÅŸu konuları kapsıyor:
a) Koruma projesi,
b) kazılarla ortaya çıkarılanların sergilenmesi,
c) etnografik belgeleme,
d) deneysel arkeoloji,
e) bilginin, toplumun her kesimi ile paylaşımı.
Ayrıca, Neolitik Dönem yaşam biçiminin canlandırılması hedefiyle höyük girişine yeniden inşa edilen bir grup Aşıklı kerpiç binası, o dönemin yerleşme düzenini, binalar, açık alanlar, sokaklar ilişkisinde yansıtıyor. Tarihöncesi Aşıklı Köyü, 1991-1993 yılları arasında ortaya çıkarılan yapıların ve açık alanların, boyut, yön ve plan açısından birebir kopyaları olma özelliğini taşıyor.
İlk yerleşim, ilk tarım, ilk cerrahi müdahale ve ilk madencilik
Kapadokya’nın en eski yerleÅŸimi olma özelliÄŸini taşıyan Aşıklı Höyük’te yapılan araÅŸtırmalar, buranın aynı zamanda bölgede tarımın ve madenciliÄŸin ilk yapıldığı yer olduÄŸunu gösteriyor. Daha önce yabani halde toplanan tahıl ve bitkilerin Aşıklı halkı tarafından ilk kez tarıma alınarak yetiÅŸtirilmeye baÅŸlanmış. Ayrıca, bakırın iÅŸlendiÄŸi en eski yerleÅŸim alanı olan höyükte yapılan kazılarda, ölülerin boyunlarında bulunan takılarda doÄŸal bakırdan yapılmış boncuklara rastlanmış.
Aşıklı Höyük’te bulunan önemli buluntulardan biri de 20-25 yaÅŸlarındaki bir kadına ait kafatasında saptanan beyin ameliyatı izi. Bu kafatası bugün Aksaray Müzesi’nde sergileniyor. Bir baÅŸka kafatasında ise çene kemiÄŸine yapılmış otopsi izleri belirlenmiÅŸ.
Aşıklı’da “Çocuk Arkeolojisi” ve El Sanatları Projesi
Kazı ekibi tarafından Aşıklı Höyük’te kurulan Arkeoloji EÄŸitim Atölyesi ile çocuklarda arkeolojiye karşı bir ilgi uyandırılmaya çalışılıyor. Atölyede, Aşıklı çevresindeki köylerden davet edilen çocuklara yapılan iÅŸler anlatılıyor ve basit uygulamalarla arkeolojiyi tanımaları saÄŸlanıyor.
El Sanatları Projesi ise, höyük yakınındaki Kızılkaya Köyü kadınlarını Aşıklı Projesi’ne dahil etmek ve karşılıklı bilgi alışveriÅŸinde bulunmak amacıyla 2010 yılında baÅŸlatılmış. GeçmiÅŸ yıllarda yapılan kazılar günümüzden 10 bin yıl önce Aşıklı’da hangi hayvan ve bitki türlerinin olduÄŸunu detaylı olarak ortaya koymuÅŸ. Kızılkaya kadınları da bu verilerden yola çıkarak bez çantalar üzerine hayvan ve bitki türlerini çizerek boyuyorlar. Yerel halk ile arkeologlar arasında önemli bir köprü niteliÄŸi taşıyan proje, arkeolojik bilgi üretiminin farklı kesimler tarafından sahiplenilmesi açısından da örnek teÅŸkil ediyor.
Fotoğraflar ve ayrıntılı bilgi: www.asiklihoyuk.org sitesinden alınmıştır.