Kayseri Sarız doğumlu tiyatrocu, aktör, gazeteci, yazar, senarist, sunucu, yönetmen ve prodüktör Çetin Öner, 14 Eylül 2016 günü yaşama veda etti. Öner’in bir köy çocuğu ile horozunun arkadaşlığını anlattığı “Gülibik” isimli çocuk kitabı, TRT-ZDF ortak yapımı olarak Ürgüp’ün Sarıhıdır köyünde filme çekilmişti. Yaşamı boyunca pek çok tiyatro oyununda, TV yapımında ve filmde aktör, yönetmen, senarist, sunucu, prodüktör olarak görev alan, çeşitli kitapları bulunan ve mesleği ilgili çeşitli sivil toplum kuruluşlarında mücadele veren Çetin Öner, “Cappadocia: Doğanın Mucizesi”, “Ürgüp ve Cappadocia” isimli belgeselleri de yönetmişti.

Çetin Öner, 15 Eylül 2016 Perşembe günü Ankara Karşıyaka Camisi’nde ikindi namazı sonrasında kılınacak cenaze namazının ardından son yolculuğuna uğurlanacak.

Çetin Öner

1943 yılında Kayseri’nin Sarız ilçesinde doğdu. Kabardey kökenli olan Öner, Adıgelerin Ğogull ailesine mensuptur. Çocukluğu Binboğa eteklerinde ve Çukurova’da geçen Öner, ilk ve orta öğrenimini Kadirli ve Kayseri’de yaptı. Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Banka İşletmesi Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 1963 yılında Ankara Sanat Tiyatrosu’na (AST) girdi. AST’ta, 40'tan fazla oyunda görev aldı ve İsmet Küntay'ın “Evler... Evler...” isimli oyununu yönetti.

Üç yıl boyunca Tiyatro İşçileri Sendikası (TİSEN) Ankara Şube Başkanlığı görevinde bulundu. 1972-1973 yılları arasında Milliyet gazetesinin Sanat Dergisi Ankara Temsilciliği’ni yürüttü. Olay ve Barış gazetelerinde tiyatro eleştirileri yazdı. Asaf Çiğiltepe Tiyatrosunda Erol Toy'un “Hasan Tahsin Olayı” isimli eserini sahneye koydu. 1972’de Yeni A Dergisinde ilk öyküsü “Keklik” yayımlandı.

1973’te Ankara Sanat Tiyatrosu’ndaki sanat yönetmenliği görevinden ayrılarak, TRT'de prodüktörlük yapmaya başladı.

Gülibik

Çok sevilen ve Almanca'ya çevrilerek Almanya'da değişik yayınevlerince 5 kez basılan, Hollanda’da yayınlanan ve 1983’te TRT ve ZDF ortak yapımıyla filme çekilen “Gülibik” isimli çocuk kitabı 1975’te basıldı. Film, Uluslararası Berlin Film Festivalinde C.İ.F.E.J. ödülünü kazandı. ABD, Yugoslavya ve İspanya'da “En İyi Çocuk Filmi”, İtalya’da Padua Üniversitesi “En İyi Çeviri” ödüllerini aldı. Gülibik filmi birçok ülkede gösterime sunuldu; kitabı ise Almanca konuşulan bütün ülkelerde okuma kitabı olarak okullara tavsiye edildi.

Gülibik, 1993 yılında Kültür Bakanlığı ve Verlag An Der Ruhr yayınevince prestij kitabı olarak Türkçe-Almanca dillerinde yeniden basıldı.

TRT’nin ilk televizyon dizisi olan “Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz” isimli diziyi yöneten Öner, Çocuk, Eğitim-Kültür, Dış Yayınlar/ZDF ve Drama Programları Müdürlüğü’nde, prodüktör, yönetmen, senarist, sunucu olarak görev aldı. Birçok TV oyununda oyunculuk yaptı.

1977/1978-Polonya / Cracow Uluslararası Kısa Film ve Yugoslav Protoroj Film Festivallerine TRT adına gözlemci olarak katıldı.

BBC tarafından düzenlenen “Drama Yapımlarında Yönetmenlik” konulu kursu 1979’da bitirdi.

Öner, 1982-1991 serbest gazeteci, yazar, yönetmen, senarist ve oyuncu olarak çalıştı. Cumhuriyet gazetesinde sanat ve edebiyat üzerine yazılar yazdı. Varlık dergisinde tiyatro eleştirileri ve denemeleri yayımlandı. Yaprak, Adam, Sanat, Gösteri ve Türkiye Yazıları dergilerinde yazı ve şiirleri yayımlandı. Reklam ve tanıtım filmleri yaptı. Bu süre içinde Almanya ve Hollanda başta olmak üzere, birçok ülkede düzenlenen Türk haftalarına çağrılı olarak söyleşi, panel ve okuma günlerine katıldı. Türk sineması, tiyatrosu ve edebiyatı üzerine bildiriler sundu.

Polonya Dışişleri ve Kültür Bakanlığı’nın çağrılısı olarak bu ülkede bir süre kalıp, Polonya sinema ve tiyatrosu üzerine araştırmalarda bulundu. Adampol Vakfı ve Cracow Televizyonu işbirliği ile Polonya Ulusal Ozanı Adam Misklevic'i tanıtan senaryo çalışmalarına katıldı.
Ukrayna sinemasının 50. kuruluş yıldönümüne çağrıldı. Ukrayna’daki sinema ve tiyatro kuruluşlarını inceledi. “Kanuni Sultan Süleyman ve Roksana” isimli ortak projede çalıştı. Proje T.C. Kültür Bakanlığı’na sunuldu.

1987-1989 yılları arasında Kültür ve Turizm Bakanlığı Denetleme Kurulu’nda Sinema Sanatçıları Temsilcisi olarak görev aldı. Telif hakları ve meslek örgütleri kurulması çalışmalarına katıldı. Radyo / Televizyon Yasası çalışmalarında, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Ankara Gazeteciler Cemiyeti (AGC), Radyo - Televizyon Yayıncıları Derneği ve TRT Prodüktörler Derneği adına oluşturulan komisyonlarda görev aldı.

T.C. Çevre Bakanlığı ve yerel yönetimler için eğitim, tanıtım filmleri ve belgeseller yaptı.
“Çevre ve Çocuk” isimli kitabı prestij kitabı olarak basıldı. İngilizceye çevrilen kitap, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda tüm dünya çocuklarına armağan edildi.

Çetin Öner, Radyo-Televizyon Yayıncıları Derneği Başkanlığı, Anadolu Ajansı Görsel Bölümü üyeliği, Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu üyeliği yaptı; Anadolu Gazeteciler Federasyonu kuruluşu çalışmalarında bulundu ve K.K.T.C. Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde bir dönem konuk öğretim görevlisi olarak çalıştı.

Öner, TYS / Türkiye Yazarlar Sendikası, ED / Edebiyatçılar Derneği, P.E.N. Yazarlar Derneği, Tiyatro Yazarlar Derneği, Türk - Yunan Dostluk Derneği, Anadolu Gazeteciler Federasyonu, TRT Prodüktörler Derneği, TRT Yayıncıları Derneği, KAFDER ve TÜRSAK üyesiydi.

Yönetmenliğini Yaptığı Belgesel Filmler

Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Türk Balesinin 50 Yılı
Saz Aşıkları
Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Türkiye: Dünyanın Merkezi
Cappadocia: Doğanın Mucizesi
Ürgüp ve Cappadocia Belgeseli
Erdek Belgeseli
Antalya Belgeseli
Ankara Belgeseli
Hattuşaş Yanıyor
Çayın Öyküsü
Cumhurbaşkanlığı Habitat II

Yapımcı Olarak Çalıştığı Belgeseller

Saz Aşıkları

Yönetmen Filmografisi

YaÅŸar Ne YaÅŸar Ne YaÅŸamaz
Sarı Pınar 1914
İlk Öğretmen
Güneşi Görüyorum
Güz Güneşi
Elif’in Düşü
Frankfurt Fuarı için İGEME / Türkiye Tanıtım Filmi
Profilo Tanıtım Filmi
Petrol Ofisi 50. Yıl Tanıtım Filmi
TÜSİAD Tanıtım Filmi
Falez Otel Tanıtım Filmi
Alba Otel Tanıtım Filmi
Sera Otel Tanıtım Filmi
Süral Otelleri Tanıtım Filmi
Antalya Film ve Müzik Festivali Tanıtım Filmi
Türkkonut Tanıtım Filmi
Türkkent Tanıtım Filmi
Ankara Büyükşehir Belediyesi Tanıtım Filmi
Keçiören Belediyesi Tanıtım Filmi
Adana Belediyesi Tanıtım Filmi
İcraatın İçinden
CHP Kurultay Filmleri
Gazeteciler Cemiyeti 50. Yılı ve Genel Kurul Filmleri
Doğu Akdeniz Üniversitesi Tanıtım Filmi
İLO 75. Yıl Çalışan Çocuklar Spot Filmi
Wüstenrot Tanıtım Filmi
Ors Tanıtım Filmi
HEMA Tanıtım Filmi
Clup Petya Tanıtım Filmi
DDY Tanıtım Filmi
Mehmetçikle Elele Kampanyası Spot Filmleri
Mehmetçik Vakfı Spot Filmi
DSP İstanbul Büyükşehir Belediyesi Seçim Kampanyası Spot Filmi

Yapımcı Filmografisi

Karaların Memetleri
Can ÅženliÄŸi

DiÄŸer Filmografisi

Hakkari'de Bir Mevsim / Sinema Filmi .... Koordinatör
İntikamın Rengi / Avusturya Yapımı Sinema Filmi .... Koordinatör
Bir Delinin Hatıra Defteri .... Yönetmen Yardımcısı
Bir Ceza Avukatının Anıları .... Yönetmen Yardımcısı

Senarist Filmografisi

YaÅŸar Ne YaÅŸar Ne YaÅŸamaz
Türk Balesinin 50 Yılı
Gülibik
Ä°stanbul'da Bir AÅŸk
İlk Öğretmen
Güneşi Görüyorum
72. KoÄŸuÅŸ / Sinema Filmi
Dikenli Yol / Sinema Filmi
Güz Güneşi
Anadolu Medeniyetleri Müzesi

Aktör Filmografisi

Şair Evlenmesi (TRT'nin ilk yapımı)
Can ÅženliÄŸi
Ä°stanbul'da Bir AÅŸk
Bir Ceza Avukatının Anıları
Hakkari'de Dört Mevsim
Yorgun Savaşçı
Öykülerde Yaşayanlar
Köroğlu
Güz Güneşi
Ölmez Ağacı / Sinema Filmi
Cenaze Töreni - Ağustos 2000 (Kısa Metrajlı Film / Genç Sinemacılar)
Abdülhamit Düşerken- 2002 / Sinema Filmi - Yönetmen Ziya Öztan ... Abdülhamit

Kitapları

(Can Yayınları)
Roman / Dağlara Yazılıdır
Araştırma / Şu Bizim Çerkesler
Çocuk ve Gençlik Kitapları / Gülibik
Çocuk ve Gençlik Kitapları / Mavi Kuşu Gören Var mı?
Çocuk ve Gençlik Kitapları / Portakal
Çocuk ve Gençlik Kitapları / Kargalar Kara Değildi
Çocuk ve Gençlik Kitapları / Piyango
Çocuk ve Gençlik Kitapları / Çevre ve Çocuk

Senaryosunu Yazdığı Tiyatro Oyunları

Bir Ceza Avukatının Anıları (AST, Berlin Tiyatrom ve Devlet Tiyatrosunda sergilendi.)
Gülibik (Ankara Halk Tiyatrosunda sergilendi.)

Rol Aldığı Tiyatro Oyunları (Ast)

Godot'u Beklerken
Sultan Gelin
Saf Adam ve Kundakçılar
Ayak Bacak Fabrikası
Arturo-u İ'nin Önlenebilir Yükselişi
KeloÄŸlan
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
Pazar Gezintisi
72. KoÄŸuÅŸ
Küçük Burjuvalar
Zenginin Maceraları
Müfettiş
Sarıpınar 1914
Mayın
Durand Bulvarı
Heykel
Eskici Dükkanı
Simavnalı Şeyh Bedrettin

Reji Asistanlığı Yaptığı Tiyatro Oyunları (Ast)

Ayak Bacak Fabrikası
Arturo-u İ'nin Önlenebilir Yükselişi
Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
Zenginin Maceraları

Grup Yönetmenliği Yaptığı Tiyatro Oyunları (Ast)

Evler Evler

Ödülleri

Gülibik - 1984 Uluslararası Berlin Film Festivali / C.İ.F.E.J. ödülü
Gülibik - 1984 ABD / 200 Film arasından En İyi 10 Çocuk Filmi
Gülibik - 1984 Yugoslavya / En İyi Çocuk Filmi
Gülibik - 1984 İspanya / En İyi Çocuk Filmi
Gülibik - 1984 İtalya'da Padua Üniversitesi / En İyi Çeviri
Türkiye Dünyanın Merkezi / Belgesel - Kültür ve Turizm Bakanlığı Başarı ödülü
Münih'e Bir Bilet - Kültür Bakanlığı Film Öyküsü Ödülü
Dağlara Yazılıdır / Roman - İsveç / Hümanist Enternasyonal ödülü
Yılın Yayıncısı Ödülü 1982 / Çağdaş Gazeteciler Cemiyeti
Yılın Televizyon Yıldızı Ödülü 1991 / Radyo - Televizyon Gazeteciler Derneği
Abdülhamit Düşerken - 40. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü. 2003