İkinci Meşrutiyet devrinin en önemli simalarından ve İttihat ve Terakki'nin önde gelen şahsiyetlerinden biri olan Şeyhülislam ve Evkaf Nazırı Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi’nin Meşrutiyet, Büyük Harp ve Mütareke Günlükleri (1909-1922 yılları arası) Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’ndan çıktı. Torunu Ali Suat Ürgüplü tarafından hazırlanan ve yakın tarihimize ışık tutan 1.128 sayfalık kitapta, Hayri Efendi’nin sürgün sonrasında Ürgüp, Nevşehir, Hacıbektaş ve Kayseri’de gerçekleştirdiği ziyaretlere ilişkin bilgi de yer alıyor. Kitapta, DVD ekiyle birlikte günlüklerin elyazması asılları da bulunuyor.

Şeyhülislam Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi’nin Meşrutiyet, Büyük Harp ve Mütareke Günlükleri kitabında yer alan başlıklar şunlar:

İkinci Meşrutiyet Devri Osmanlı Erkan ve Ricali

Ä°kinci MeÅŸrutiyet Devri Kronolojisi

Günlükler (1909-1922)

1909 Vukuatı

31 Mart Vakası ve Adana Kıtali

Hareket Ordusu Ä°stanbulÂ’da

II. Abdülhamit’in tahttan indirilişi

Evkaf NezaretiÂ’nde

Mustafa Hayri Efendi’nin Evkaf nazırlığı

İlk Cuma selamlığı

Memleketin haline dair müzakere

Beşiktaş Sarayı Vükela Odası’ndaki toplantı

Dahiliye Nazırı Talat Bey’in istifası, yerine Halil Bey’in gelişi

Meclis müzakereleri

YaniÂ’nin birahanesindeki konuÅŸma

Sadık Bey’in İstanbul’dan gönderilmesi meselesi

İstifa kararı ve sonrası

Dahiliye nazırlığı teklifi

Tekrar Dahiliye nazırlığı teklifi

Padişahla muhtelif şahıslara dair konuşma

Şükrü Paşa’nın Adana Valisi Cemal Bey’in rüşvet aldığına dair beyanı

İttihat ve Terakki fırkası ile Hürriyet ve İtilaf Fırkası arasındaki itilaf

Yeni kabine azasının seçimi

Şeyhülislam meselesi

Kanun-i Esasi’nin 25. maddesi hakkında müzakere

Mustafa Hayri Efendi’nin Dahiliye nazırlığını kabulü için görüşmeler

Kanun-i Esasi’nin 25. maddesinin oylanması

Ayan Dairesi’ndeki müzakereler

Eski Serasker Rıza Paşa’nın affına dair görüşme ve Şükrü Bey’in ifşaatı

Merkez-i Umumi kararıyla Mustafa Hayri Efendi’nin Dahiliye nazırlığına devam etmesi

Nazır İbrahim Susa Efendi ve Şeyhülislam Nesip Efendi ile görüşmeler

Padişahla Meclis’in feshine dair müzakere

Hariciye Nazırı Asım Bey’le sürtüşme

Nafıa ve Telgraf nazırlarının kabineden ihracı meselesi

Anadolu’da Kürtler ile Ermeniler arasındaki arazi meselesine dair

Kamil Paşa’nın fikirleri

İngiltere kralına nişan verilmesi meselesi

Basra Körfezi civarındaki Arap kıtalarına dair

Meclis-i Vükela’da Ceza Kanunu’nun 99. maddesinin görüşülmesi

Sıkıyönetimin kaldırılması hakkında müzakere

Rusya’nın Osmanlı siyaseti

Fethiye Medresesi’nin tamiri ve yeniden açılışı

Kamil Paşa’nın sadareti için padişaha baskı yapılması

Seçim işleri

Emval-i Gayrimenkule KanunuÂ’na dair

Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin yıllık toplantısı

Rusya ve BoÄŸazlar meselesi

Meclis-i Mebusan reisliÄŸi meselesi

Selanik Valisi Hüseyin Kazım Bey’in istifası

Meclis-i Vükela’nın Babıali’de Trablusgarp Muharebesine dair müzakereleri

Maliye Nazırı Nail Bey’in istifası

Sait Paşa’nın vefatı halinde yerine geçecek sadrazama dair konuşma

Hariciye Nazırı Asım Bey’in istifası

Evkaf Bankası’nın tesisi

Mustafa Necip hakkında

Mustafa Hayri Efendi’nin nezaretten çekilme fikri

Mahmut Şevket Paşa’nın istifası gereği

Trablusgarp meselesi

Göksu Kasrı’nda öğle yemeği

Talat Bey’le çeşitli meselelere dair fikir alışverişi

Mahmut Şevket Paşa’nın Harbiye nazırlığından istifası

Harbiye nazırlığının Mahmut muhtar Paşa’ya teklifi ve Sait Paşa’nın istifası

Gazi Muhtar Paşa’nın sadareti

Yeni vükela heyetinin teşkili ve Meclis’in feshi meselesi

Merkez-i Umumi toplantısında alınan kararlar

Müteveffa Abdurrahman Paşa hakkında

Hüseyinbeyzade Ali Bey’in hanesinde Merkez-i Umumi azasının müzakeresi

Niyazi Bey’in dağa çıkması ve askerin ona katılması

Hacı Adil Bey’le konuşma

Mahmut Åževket PaÅŸa ile Ä°ttihat ve Terakki, padiÅŸah ve saraya dair konuÅŸma

Hurşit Paşa’nın hatıratı

Sait Halim Paşa’nın Lozan’da İtalyanlarla görüşmesinin neticesi

Merkez-i Umumi azınlıkları hakkında görüşme

Talat Bey’le müzakere

Merkez-i Umumi’de Halil ve Talat beylerle görüşme

Adliye nazırı Halim Bey ile çeşitli meseleler hakkında görüşme

İttihatçılarla itilaf teklifi hakkında

Ä°ttihat ve Terakki kongresine dair

İttihat ve Terakki kongresinde alınan kararlar

Esvapçıbaşı Sabit Bey’in Veliaht Yusuf İzzettin ve padişah hakkındaki sözleri

Ahmet Hakkı ile Ali Suat’ın İngiliz mektebine verilmeleri

Tütüncübaşı Ali Bey’in Sultan Abdülmecit ile Sultan Abdülhamit hakkında anlattıkları

Balkan Harbi

Kamil Paşa’nın sadareti

Talat Bey’in Kamil Paşa ile mülakatı

Şeyhülislam Cemalettin Efendi

Mustafa Hayri Efendi’nin Tutuklanması ve Hapis Hayatı

Tutuklu arkadaşlardan bazıları

Miralay Sadık Bey hakkında

Ä°ki namuslu zat

Tahliye

Şeyhülislamla görüşme

Şeyhülislamın Mustafa Hayri Efendi hakkındaki fikrini beyanı

Mühim bir müzakere

Ebuzziya Bey’in tutuklanması

Eve dönüş

Babıali Baskını ve yeni hükümetin teşkili

Mustafa Hayri Efendi’nin Evkaf Nezareti’nden istifası

Sadrazamla Balkan Harbi’ne dair mülakat

Hakkı Paşa’nın Viyana’ya gidişi

Kamil Paşa’ya dair muhtelif zevatın ifşaatı

Beşiktaş Sarayı’nda çeşitli görüşmeler

Evkaf Başmimarı Kemalettin bey ve yardımcısı Talat Bey hakkında

Basarya Efendi’nin harp hakkındaki düşünceleri

Evkaf iÅŸleri

Mustafa Hayri EfendiÂ’ye ÅŸehreminilik teklifi

Şark vilayetleri meselesi hakkında

Medine’de tesisi düşünülen medreseye dair

Mustafa Hayri EfendiÂ’nin Evkaf NezaretiÂ’ne tayini

Üsküdar’dan Alemdağı’na şimendifer inşası

Åžark vilayetlerinin idaresi hususu

Umumi müfettişlerin yetkileri

Celal Bey’le tramvay meselesine dair tartışma

Çalışkan ve haylaz yeğenler

Beşiktaş Sarayı’nda padişahla görüşme

Muhtelif meselelere dair mecliste müzakereler

Yunan hükümetinin ittifak arayışları

Mahmut Åževket PaÅŸaÂ’ya suikast

Mahmut Şevket Paşa’nın cenazesi

Yeni kabine teşkili hakkında müzakereler

Meclis-i Vükela’da görüşme

Åžark vilayetleri meselesi

Mahmut Şevket Paşa’nın katilleri ile Münire Sultan ve Damat Salih Paşa’ya dair

BulgaristanÂ’a harp ilan etmek fikri ve Edirne meselesi

Surre-i hümayun alayı merasimi

Meclis cemaatine dair müzakere komisyonu

Saraylarda iftarlar

Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye ve medreselerin kapanması meseleleri

Şeyhülislamlık makamının Mustafa Hayri Efendi’ye verilmesi

Veliaht Yusuf Ä°zzettin EfendiÂ’nin vehmi

Veliaht Yusuf İzzettin Efendi’nin Mustafa Hayri Efendi ile görüşmesi

Cihan Harbi

Cihat Fetvası

PadiÅŸah hazretlerinin vakfetmek istediÄŸi gizli bin lira

Padişaha gazi unvanının verilmesi

Padişah hazretlerinin Sultan Abdülhamit’e dair iki hatırası

Talat Bey ile çeşitli meselelere dair sohbet

Sultan Mecit’in türbesi Sarkis Balyan’a nasıl inşa ettirildi?

Mustafa Hayri Efendi’nin Meşihat’ten İstifası

Mustafa Hayri Efendi’nin istifa kararı ve sebepleri

Bir garip fıkra

Yakup Cemil vakası

Kabine DeÄŸiÅŸiklikleri

Sadrazam Sait Halim Paşa’nın istifası

Talat Bey ile Halil Bey’in evinde müzakere

İzzet Paşa kabinesinin istifası ve Tevfik Paşa kabinesinin teşekkülü

Mustafa Hayri Efendi’nin Tutuklanması ve Bekirağa Bölüğü’ne Nakli

Tevkif müzekkeresinin olmaması

Dert bir iken iki oluyor

Bekirağa Bölüğü’ne nakil

Bazı tahliyeler

Mustafa Hayri Efendi’yi tahliye teşebbüsleri

Mustafa Hayri Efendi’nin ifadesinin zaptına başlanması

Malta Sürgünü

Malta’ya varış

Hastanede

Ä°stanbulÂ’dan gelenlerin getirdikleri haberler

Sulh müzakerelerine dair haberler

Polverista Kışlası’na nakil

Verdala Kışlası’na nakil

Verdala Kışlası’na nakil hazırlıkları

Yeni Verdala Kışlası’na nakil

Mareşal Plumer ile mülakat talebi

Mareşal Plumer’in cevabı

Polverista Kışlası’na nakil

Damat Ferit Paşa’ya dair hatıralar

Hintlilere yazılan mektup

Ä°stanbulÂ’dan yeni getirilen zevat

Tutuklanmaların perde arkası ve vatanın siyasi durumu

Sulha dair

Eve yazılan ve evden gelen mektuplar

Ä°stanbulÂ’un iÅŸgali

Sıhhat meseleleri

Bekirağa Bölüğü’ndekilerin hükümetçe İngilizlere tesliminin perde arkası

Dışarıya çıkmasına izin verilen ve verilmeyen zevat

Ali Kamil’in Peyam-ı Sabah’ta Mustafa Hayri Efendi hakkında yazdıkları

Times gazetesinde çıkan bir makale

Manchester Guardian’ın Araplara dair makalesi ve Mustafa Hayri Efendi’nin mütalaaları

Mektuplar ve izinler

MaltaÂ’da Imtarfa HastanesiÂ’nde

Malta’dan dönüş hazırlıkları

Vatan’a Dönüş

Roma Yoluyla Ä°stanbulÂ’a

Ziyaretçiler

Seyahat hazırlıkları

Rodos’a varış

Antalya’ya varış

AntalyaÂ’dan AnkaraÂ’ya

Ankara’ya varış

AnkaraÂ’dan hareket

Kırşehir’de

Hacıbektaş’ta

Ürgüp’e

Ürgüp’e varış

Malta sürgünlerinin İngiliz esirlerle mübadelesi

Talat Paşa’nın öldürülmesi

NevÅŸehirÂ’e gidiÅŸ

Ürgüp’e dönüş

Terfi ve tayinler

Mustafa Hayri Efendi’nin oğulları Suat ile Münip’in Ürgüp’e varışı

Gelen giden zevat, mektup ve tavsiyeler

Ali Kemal’in Peyam-ı Sabah’ta Mustafa Hayri Efendi hakkındaki bir yazısına dair

Mustafa Kemal Paşa’ya başkumandanlık vazifesinin verilmesi ve paşanın nutku

Türkiye-Rusya Dostluk Antlaşması

Mustafa Hayri Efendi’nin oğulları Suat ve Münip’in İstanbul’a dönüşü

Ürgüp’te çeşitli yerleri ziyaret

KayseriÂ’ye gidiÅŸ

Kayseri’den Ürgüp’e dönüş

İstiklal Mahkemesi heyeti Ürgüp’te

Damat Ferit’in İngilizlerle yaptığı gizli antlaşma

Sait Halim Paşa’nın katli haberi

Enver Paşa’nın Batum’dan Ankara’yı protestosu

Tavsiyeler

Dahiliye Vekili Fethi BeyÂ’e mektup

Ä°stiklal Mahkemesi heyetinin Mustafa Hayri EfendiÂ’yi ziyareti

Mustafa Hayri Efendi’den Malta’da maruz kaldığı muamelenin bildirilmesi talebi

Mektup, tayin ve tavsiyeler

Osmanzade Hamdi Bey’in İttihatçılar hakkındaki davaya dair mektup cevabı

Hastalık

Belgeler

Kamil Paşa’nın Padişah V. Mehmet Reşat’a Mektubu

Heyet-i Ä°tfaiye Nizamnamesi

Medreselerin Islahı Nizamnamesinin Esbab-ı Mucibe Layihası “Merkez Kısmı”

Cihad-ı Ekber Fetvası (14 Kasım 1914)

Sultan V. Mehmet Reşat’ın Harbe Girişin Sebeplerini İzah Eden 22 Kasım 1914 Tarihli Beyannamesi

Ceride-i İlmiye Fetvası (28 Şubat 1916)

Ceride-i İlmiye Fetvası (23 Mart 1916)

BeÅŸinci ÅžubeÂ’den Mustafa Hayri EfendiÂ’ye Davet

Mustafa Hayri Efendi’nin Beşinci Şube’de Verdiği İfade Taslağının Yeniden Kurulmuş hali

Mustafa Hayri EfendiÂ’nin BeÅŸinci ÅžubeÂ’de VerdiÄŸi Ä°fade

Mustafa Hayri Efendi’nin İdam Kararlarına Dair Malta’da iken Yazdığı Mektubun Müsveddesi

Seçilmiş Kaynakça

Defterlerin İçindekiler Listesi

Kişi Adları Dizini

Yer, Mekan ve Kurum Adları Dizini

Konu Dizini