Ataları 1924 mübadelesiyle Yunanistan’a göçmüş olan Evangelia Balta’nın Karamanlılar ve Karamanlıca edebiyat üzerine araştırmaları “Gerçi Rum isek de, Rumca bilmez Türkçe söyleriz” adıyla yayınlandı. Adını 1896'da basılmış bir şiirin ilk iki dizesinden alan 424 sayfalık kitap, İş Bankası Yayınları İnceleme Araştırma Dizisi’nden çıktı.

Kitabın tanıtım bülteninde şu bilgiye yer verildi:

“1924'teki Türk-Yunan Zorunlu Nüfus Mübadelesi çerçevesinde, Ortodoks kilisesine bağlı oldukları için Yunanistan'a gönderilen, Türkçe konuşan Anadolu Rumları -yani Karamanlılar- ve onların kültürü, yarım yüzyıldan fazla ancak bir avuç uzmanla meraklının ilgisini çekebildi. Öncü araştırmacılar Yunanistan'daki Küçük Asya Araştırmaları Merkezi'nde, mübadillerle tek tek görüşerek kapsamlı bir sözlü tarih arşivi kurdu. 1980'li yıllarda Karamanlılar ve Karamanlıca hem akademik hem de popüler ilgi görmeye başladı. Evangelia Balta, bilimsel yayınlarıyla bu ilginin büyümesine katkıda bulunanların başında geliyordu. Türkçede ilk kez toplu olarak basılan makaleleri Osmanlı, Türk ve Yunan tarihlerinin bu az bilinen unsurunun tarihine ışık tutuyor: Karamanlı yerleşimlerinin sicil defterlerindeki ev ev, dükkân dükkân dökümleri, buralarda yaşamış insanların dilinden ve kaleminden tanıklıklarla hayat buluyor. Karamanlıca yayınların satır araları modern bir toplumsal yapının ve ulusal bilincin şekillenmesinin araçları olarak okunuyor. Rumca, Yunanca ve Osmanlı Türkçesi kaynakların birbirini nasıl bütünleyerek tarihe ışık tutabileceği, örnek çalışmalarla gözler önüne seriliyor.”

Evangelia Balta

Kavala’da 1955 yılında doğdu. Selanik’te tarih okuduktan sonra burslu olarak Paris Sorbonne Üniversitesi’nde eğitim aldı. Doktorasını Osmanlı tarihi üzerine yaptı. Küçük Asya Araştırmaları Merkezi’nde çalıştı; üniversitede eğitmenlik yaptı. Milli Yunan Araştırmaları Vakfı’nda görev alan Balta, Ürgüp Kayakapı Projesi’nde danışman olarak hizmet verdi.

“Sinasos” ve “Ürgüp-Prokopi” isimli çalışmaları Birzamanlar Yayıncılık tarafından basıldı. Karamanlıca ve Kapadokya üzerinde yıllardır çalışan Evangelia Balta, Kasım 2013’te Kapadokya’da Prof. Dr. Mehmet Ölmez ile birlikte 3. Uluslararası Karamanlıca Çalışmaları sempozyumunu düzenlemişti.