Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından 01 Ağustos 2013 tarihinde yürürlüğe sokulan “Nevşehir Kapadokya Balon Uçuş Sahası Sıcak Hava Balonları Slot Uygulama Talimatı” geçtiğimiz günlerde revize edilerek yeniden yayınlandı. Talimatın 11 Haziran 2014 tarihi itibariyle yürürlüğe girmesiyle birlikte eski talimat yürürlükten kalkmış oldu.

Yeni talimatta öne çıkan farklılıklar, ek bir maddeyle ikincil uçuşların düzenlenmesi, “meteorolojik görüş ve uçuş kararı” başlıklı bir maddenin eklenmesi, pilot ve işletmelere uygulanacak yaptırımlarda değişikliğe gidilmesi ve balon işletmelerine tahsis edilen slot haklarının SHGM internet sitesinde yayınlanması oldu.

Talimata eklenen maddeler

Yeni slot uygulama talimatına eklenen maddelerle ilgili ayrıntıları aşağıda bulabilirsiniz.

Balon uçuş sahasında yapılacak kalkış değerlendirilmesiyle ilgili 7. Maddeye eklenenler:

a) Her balon için tescil işareti, sorumlu pilot, varsa gözlemci pilot, yer ekip şefi isimleri ile planlanan yolcu sayısı, kalkış alanı, kalkış saati bilgilerini kayıt altına alarak 2 yıl süreyle muhafaza etmek zorunludur.

b) Slot aşımı söz konusu ise kalkış uygunluğu verilmez.

c) SHM ayrıca kalkış planlanan sektörler için meteorolojik görüşü yansıtan bayrak kontrolünü yapar. Kırmızı veya Sarı bayrak olması durumunda kalkış uygunluğu vermez. Yeşil bayrak olması halinde uçuşun, işletme ve pilot sorumluluğunda gerçekleştirebileceğini işletmelere duyurur.

ç) Genel Müdürlükçe tahsis edilen slotu kullanmak isteyen işletmenin baş pilotu veya yetkili personeli kalkış öncesinde haberleşme usül ve esasları çerçevesinde hava bandı telsizi veya telefon ile kalkış uygunluğu talep eder.

d) Haberleşme usul ve esasları çerçevesinde kalkış uygunluğu talep eden işletmeler verilen kalkış uygunluğu saatlerine uymak zorundadır. Kalkış uygunluğu saatinden on beş dakika öncesine veya on beş dakika sonrasına kadar uçuşlar başlatılabilir. Bu süreler içerisinde kalkış yapmayan/yapamayan balonlar için yeniden kalkış uygunluğu talep edilmesi zorunludur.

Eski talimatın 9. Maddesindeki  4. Bölüm tamamen çıkarıldı. Söz konusu bölüm şöyleydi:

(4) Aynı işletmeye ait ilk balonun kalkışından en az bir buçuk saat geçmiş olması ve işletme için tahsis edilen slot sayısına uymak koşullarıyla farklı balon ve farklı pilot ile uçuş yapılabilir.

10. Maddeye yapılan ek:

9) Yukarıdaki esaslara göre balon işletmelerine tahsis edilen slot hakları Genel Müdürlük internet sitesinde yayınlanır.

“Meteorolojik görüş ve uçuş kararı” başlığı altında eklenen 8. Madde şöyle:

(1) Nevşehir Kapadokya bölgesi balon uçuş sahası, meteorolojik açıdan 3 (üç) sektöre ayrılmıştır:

a) A Sektörü: Balon uçuÅŸ sahasının kuzey sınırı ile 38°40Â’25”K paraleli arasındaki bölgeyi ifade eder.

b) B Sektörü: 38°40Â’25”K ile 38°35Â’44”K paralelleri arasındaki bölgeyi ifade eder.

c) C Sektörü: 38°35Â’44”K paraleli ile balon uçuÅŸ sahasının güney sınırı arasındaki bölgeyi ifade eder.

(2) Görsel olarak kuzeydeki 38°40Â’25”K paraleli 'ÇavuÅŸin Ä°lköğretim OkuluÂ’, ‘Zelve Açık Hava Müzesi önündeki kavÅŸakÂ’ ve ‘Devrent Seyir Alanı’ndan; güneydeki 38°35Â’44”K paraleli ise ‘NevÅŸehir Kapalı CezaeviÂ’ ile Ortahisar-Ä°brahimpaÅŸa stabilize yol kavÅŸağından geçmektedir.

(3) Kontrol pilotu ve/veya Genel Müdürlük yetkilisi, bölge içinde farklı meteorolojik şartların oluştuğu günlerde, uçuş emniyetini sağlamak amacıyla uçuş uygunluk görüşünü her bir sektör için ayrı ayrı açıklama hakkını saklı tutar.”

“İkincil Uçuş” başlığıyla eklenen 11. Madde şu hükümleri içeriyor:

(1) İşletmeler sabah periyodu için belirlenen slot haklarının tamamını kullandıktan sonra, her bir balonunun kalkışından en az yarım saat sonra, işletme bünyesindeki farklı balon ve pilotlarla aşağıdaki şartları taşımak kaydı ile ikincil uçuş gerçekleştirebilir:

(2) İkincil uçuşlarda işletmeler en fazla öğleden sonraki slot hakları kadar balonla uçuş yapabilir.

(3) Ä°kincil uçuÅŸ yapacak balonlar, uçuÅŸların yoÄŸun olarak yapıldığı, 38°39Â’13”K, 34°50Â’20”D merkezli, 4 km çaplı dairenin dışından kalkmak zorundadır. Görsel referans olarak bu dairenin merkezi ve sınırları;

a) Merkez: ‘Göreme Balon İşletmesi’nin kalkış alanı, bir diğer deyişle, Göreme – Çavuşin karayolu üzerinden ‘Rainbow At Çiftliği’ne dönen toprak yol ile Göreme-‘Göreme Açıkhava Müzesi’ karayolu üzerindeki ‘Turist Hotel’in önünden kuzeye giden toprak yolun kesiştiği nokta,

b) Kuzey uç: Göreme-Avanos yolu üzerinde, ‘Çavuşin Köyü’nün girişinde yer alan köprü,

c) Kuzeydoğu uç: Çavuşin kasabası ile Paşabağ ören yerini ayıran Akdağ’ın orta noktası,

ç) Doğu uç: Ortahisar Kızılçukur seyir alanının batısındaki ‘Üzümlü Kilise’,

d) Güneydoğu uç: Göreme-Ortahisar yolu üzerindeki ‘Kaya Camping İşletmesi’

e) Güney uç: Göreme Zemi vadisi içinde yer alan ‘El Nazar Kilisesi’nin önünden güneye giden toprak yolun bittiği nokta,

f) Güneybatı uç: Göreme-Nevşehir yolu üzerindeki ‘Anatolian Balonculuk İşletmesi’,

g) Batı uç: merkezden gelen izdüşüm ile Bağlıdere vadisinin batısındaki toprak yolun kesiştiği nokta,

ğ) Kuzeybatı uç: Göreme’yi, Nevşehir-Avanos karayoluna bağlayan asfalt yol üzerindeki ikinci çeşme, bir diğer deyişle Kaya Harman mevkii,

ÅŸeklinde belirlenmiÅŸtir.

(4) Balon uçuş sahası beş bölgeye ayrılmıştır. Bölgeler;

a) I. Bölge 11nci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen 4km çaplı daireyi,

b) II. Bölge bu dairenin Kuzey-Batısı ile NOTAM’lı alan sınırları arasını,

c) III. Bölge bu dairenin Kuzey-Doğusu ile NOTAM’lı alan sınırları arasını,

ç) IV. Bölge bu dairenin Güney-Doğusu ile NOTAM’lı alan sınırları arasını,

d) V. Bölge bu dairenin Güney-Batısı ile NOTAM’lı alan sınırları arasını,

ifade eder.

(5) SHGM yetkilisi ve/veya yetkilendirilmiş SHM personeli, ikincil uçuşlar için uygunluk kararını verirken, sabah periyodunda kalkış yapan ve hala uçuşlarına devam eden trafiğin, rüzgârın yönüne göre belirlenen alanları terk ettiğinin teyidi ve alanlardaki rüzgar durumunu göz önünde bulundurur. Ayrıca, uçuş emniyetini en üst seviyede tutmak şartı ile hakim rüzgar yönünü esas alarak, ikincil uçuşların hangi saha veya sahalardan başlatılabileceğinin kararını verir. Bu kararda; aynı uçuş bölgesinde bu talimatta belirlenen azami balon sayısının aşılmamasının sağlanması esastır.

Pilot ve işletmelere uygulanacak yaptırımlar

Eski talimatta uygunluk bilgisi alınmadan uçuş yapan pilota ve bağlı olduğu işletmeye ilişkin yaptırım şöyle belirlenmişti:

“SHM tarafından uygunluk bilgisi alınmadan uçuş yapan pilota 1.000 TL idari para cezası uygulanır. Lisansı 15 gün askıya alınır ve bağlı olduğu işletmeye 10.000 TL idari para cezası uygulanır. Söz konusu ihlalin tekrarı halinde idari para cezasına ilaveten pilotun lisansı 6 ay süreyle askıya alınır. İşletmenin söz konusu ihlali bir takvim yılı içerisinde üç defa gerçekleştirmesi halinde işletme ruhsatı 3 ay süreyle askıya alınır.”

Yeni talimatta ise pilotun lisansının askıya alınması ile ilgili bölümlerle işletmeye uygulanacak ruhsatın askıya alınması cezası kaldırıldı. İşletmeye uygulanacak idari para cezası se 2.000 TL’ye indirildi. Bunun yerine;

(1) Plan göndermeden uçuş yapan pilota 1.000 TL ve bağlı olduğu işletmeye 5.000 TL,

(2) Kırmızı veya Sarı bayrakta uçuş yapan pilota 1.000 TL ve bağlı olduğu işletmeye 10.000 TL,

(3) Uçuş yapıldığı halde, ilgili uçuş planını iptal eden pilota 1.000 TL ve bağlı olduğu işletmeye 5.000 TL,

(4) Uçuş tamamlandıktan sonra pilot ismi ve/veya balon tescilinde değişiklik bildirilmesi durumunda pilota 1.000 TL ve bağlı olduğu işletmeye 5.000 TL,

(5) İkincil uçuş için belirlenen zaman ve sektör tahdidine uyulmaması durumunda pilota 1.000 TL ve bağlı olduğu işletmeye 5.000 TL,

(6) Kalkış sürelerine uymayan pilota 1.000 TL

idari para cezası uygulanacağı belirtildi.

Eski talimatta hava bandında yapılan görüşmelerle ilgili yaptırımlar şöyleydi:

“Hava bandında yapılan görüşmelerin havacılık muhaberesine aykırı olması durumunda, söz konusu muhabereyi gerçekleştiren pilotlara 1.000 TL, söz konusu ihlalin tekrarı halinde 5.000 TL ceza verilir. Pilotun bu ihlali bir takvim yılı içerisinde üç kez gerçekleştirmesi halinde SHT-1E’ye göre işlem yapılır.”

Yeni talimatta ise “SHM veya hava bandı görüşmelerinde frezyoloji ihlali durumunda sorumlu personel ve pilota 1.000 TL” idari para cezası uygulanacağı belirtildi.

FotoÄŸraf: Paul E. Willams